Jaki program ?
Program ZHP jest wyjątkowy. Budowany
od ponad 100 lat na fundamencie światowego skautingu. Wypracował unikatowe
formy pracy z młodzieżą, które są podstawą współczesnej edukacji młodego
człowieka. Praca w małych grupach, nauka poprzez praktykę, wzajemność
oddziaływań. Nie będę tu pisał o tym jak stworzyć dobry program drużyny, bo
tego, będąc drużynowymi z pewnością uczyliście się na kursach a jedynie chcę
zwrócić uwagę na co położył nacisk XXXVIII Zjazd Związku Harcerstwa Polskiego w
swojej uchwale w sprawie wzmocnienia działalności programowej drużyn i gromad.
Drużynowy.
Znów drużynowy jawi się jako
najważniejsza funkcja w ZHP. Opisałem to już w pierwszym artykule. Ponownie
Zjazd kładzie nacisk na to, że to od drużynowego zależy wypełnienie Misji ZHP,
w tym przypadku poprzez realizację harcerskiego programu. Programu
harcerskiego, który ma odbicie, lub przynajmniej mieć musi, w programie każdej
drużyny i każdej gromady! To od drużynowego zależy jak ten program będzie
wyglądał a więc i to jak młody człowiek będzie wychowywany w podstawowej
jednostce ZHP. Uchwała ta, jest więc kierowana właśnie do Ciebie drogi
Drużynowy, droga Drużynowo.
Jaki program?
Przypomnijmy, że program harcerski musi
być:
·
aktualny – nie powinien rekonstruować historii, lecz ją
tworzyć,
·
atrakcyjny dla młodych ludzi – czyli
odpowiadający na ich potrzeby, a nie ulegający przelotnym modom,
·
społecznie użyteczny – zaangażowany w życie swojej małej
i dużej społeczności,
a nie skupiony tylko na sprawach gromady/drużyny,
a nie skupiony tylko na sprawach gromady/drużyny,
·
przemyślany i zaplanowany – powinien
przynosić pozytywne zmiany, a nie być zbiorem przypadkowych działań; stawiane
cele powinny być wychowawcze.
Spełnienie
tych wymagań pomoże nam sprawić aby program realizował Misję ZHP a co za tym
idzie kształtował młodzież według zasad wychowawczych ZHP. Tych zasad
uczyliście się na kursach, a ostatni Zjazd ZHP wyznaczył dodatkowo,
uszczegóławiając kierunki programowe, które musicie uwzględniać programując
swoją codzienną pracę z gromadą/drużyną.
·
HARCERSTWO W RUCHU
Warto wychylić nos poza ściany harcówki, To kontakt z przyrodą nauczy nas
szacunku do natury. To zajęcie na świeżym powietrzu poprawią naszą kondycję i
zdrowie a w końcu mogą też zahartować nasz organizm. Niech wasze zbiórki nie
będą statyczne, wprowadzajcie jak najwięcej gir i zabaw ruchowych. Wędrówka to
nie tylko forma dla wędrowników, zuchy i harcerze też mogą wyjść na wędrówkę po
najbliższej okolicy! Propagujcie wszelką aktywność na świeżym powietrzu, nie
bójcie się marnej pogody!
·
AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA
Harcerstwo to ni tylko drużyna, w której działacie. Można się zamknąć na
zbiórce w harcówce ale też zamknąć swój harcerski krąg i z niego nie wychodzić
– nie można tak postępować! Pamiętaj, aby zawrzeć w swoim programie służbę, na
rzecz drugiego człowieka, nie tylko druha z drużyny ale też potrzebujących z
naszego środowiska, osiedla, miasta. Podejmujcie zadania zespołowe mające na
celu poprawę jakości funkcjonowania wspólnoty lokalnej.
·
CIEKAWOŚĆ ŚWIATA
Na świecie są
ludzie, którzy nie wyściubią nosa poza swoje miasto, ale na pewno nie są
harcerzami! Harcerze są ciekawi nie tylko najbliższej okolicy, są ciekawi
świata! Zapewnij swoim podopiecznym poznawanie go, proponuj wycieczki, wyjazdy,
obozy zagraniczne. Warto też zapraszać na zbiórki osoby, które mogą podzielić
się swoją wiedzą, doświadczeniem.
·
SPRAWNOŚCI NA CAŁE ŻYCIE
Często
zapominamy o sprawnościach w naszej codziennej pracy, nie zachęcamy do ich
zdobywania, być może dlatego, że często nie widzimy w nich wartości. A to nie
prawda, Sprawności, które zdobywamy realnie uczą nas umiejętności, z których
korzystamy przez całe życie, a ich dostosowanie do każdego wieku sprawia, że
każdy znajdzie coś dla siebie, co rozwija jego indywidualne zainteresowania, bo
przecież, nie ma nakazu posiadania sprawności w każdej dziedzinie, choć warto
się rozwijać wszechstronnie. Dobry program to taki w którym znajdzie się
miejsce na realizację zadań na sprawności, to taki, który będzie zachęcał do
ich zdobywania. Zaplanuj to!
·
BRATERSTWO
Nie znam
organizacji, która bardziej niż skauting uczyłaby braterstwa. System małych
grup buduje więź pomiędzy ich członkami pomimo różnic poprzez codzienną pracę
jednostek, podejmowanie wspólnych wyzwań i pokonywanie problemów. Nauka dialogu
i szacunku pomimo różnic. Skautowe wydarzenia dają możliwość nawiązywania i
utrzymywania kontaktów ze skautami różnych narodowości, kultur i religii, a
wszystko to jest nadzieją na sprzeciwianie się przemocy i budowanie pokoju
pomiędzy narodami w przyszłości.
·
RADOSNY PATRIOTYZM
Patriotyzm to
nie tylko powaga, którą oczywiście należy zachować w pewnych sytuacjach.
Patriotyzm to przede wszystkim radość i optymizm z tego, kim jesteśmy i jak
bogatą mamy historię. Kto jak nie młodzi harcerze może okazywać swój młody
optymizm, radość z bycia Polakami. Nie zapominajcie, że oprócz świętowania pod
pomnikami, warto włączać się w akcje promujące święta narodowe, w sposób
bardziej radosny. O naszych postawach patriotycznych świadczy też znajomość
naszych osiągnięć ale i wywiązywanie się z naszych obowiązków wobec Ojczyzny z
radością serca!
Sukces wychowawczy w drużynach i gromadach osiągniecie stosując te
wszystkie kierunki w jak największej ilości płaszczyzn rozwoju waszych
podopiecznych. Pamiętajcie aby poprzez akcje, w oparciu o kierunki programowe
rozwijać zarówno sferę duchową, emocjonalną, intelektualną jak i fizyczną.
Podpierajcie swoje działania nieustannym powierzaniem zadań i funkcji poprzez
budowanie systemu małych grup, który buduje samodzielność i odpowiedzialność.
Stawiajcie wyzwania, tak aby można było się ciągle rozwijać a nie stać miejscu
i powtarzać utarte standardy.
Czy z programem jestem sam?
Myślisz pewnie, że to spore
wyzwanie, być młodym wychowawcą, który musi tak programować pracę drużyny aby
prawidłowo wychować harcerzy. Masz rację, to ogromne zadanie jakie przed Tobą
stoi. Ale pamiętaj, że nie jesteś sam!
Zjazd, w swej
uchwale zobowiązuje komendy hufców do tego, aby wspierały pracę drużynowych
także w dziedzinie programu.
Jak szukać pomocy?
To proste, zawsze może skonsultować swój plan pracy, zawsze możesz zwrócić się
z zapytaniem o to, jak ubogacić swój program, aby był jak najbardziej
dostosowany do wymagań. Pamiętaj, że Komenda Hufca nie gryzie i możesz się do
niej zwrócić o pomoc, gdy tego nie zrobisz, sama nie będzie wiedziała, że
takiej pomocy potrzebujesz. Korzystaj z propozycji programowych
przygotowywanych przez hufiec, chorągiew i oczywiście Główną Kwaterę. Korzystaj
z doświadczenia innych, którzy napisali w swoim życiu wiele planów pracy i
wprowadzało w życie program ZHP.
(artykuł autorstwa pwd. Łukasza Hołowieszko w ramach próby na stopień podharcmistrza)